Minister Harbers geeft startsein eerste nieuwbouw binnenvaartschip op groene waterstof

Op 30 maart startte minister Harbers, van Infrastructuur en Waterstaat, officieel de bouw van het ms Antonie, het eerste binnenvaartschip in Nederland dat volledig op groene waterstof zal zijn aangedreven.

Naar verwachting zal het schip medio 2023 kunnen varen.

Het project is een samenwerking van Nedstack, Nobian, Lenten Scheepvaart, Concordia Damen, Energy TransStore en binnenvaartcoöperatie NPRC, en draagt bij aan het realiseren van een volledig uitstootvrije binnenvaart.

De aandrijving van een elektrisch binnenvaartschip op waterstof is volledig nieuw en een demoproject voor de Nederlandse binnenvaart. De bouw van de Antonie draagt dan ook bij aan de verdere ontwikkeling van de techniek aan boord van schepen. Dit geldt onder andere voor de gebruikte brandstofcellen, waarmee de waterstof kan worden omgezet in elektriciteit. De betrokken partijen willen met het project ook een versnelling aanbrengen in regelgeving om het gebruik van waterstof in de binnenvaart te stimuleren.

De kosten voor de bouw en ontwikkeling van het eerste 135m lange waterstof-elektrische binnenvaartschip zijn ongeveer 2 keer zo hoog als dat van een conventioneel schip. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat doet daarom een forse bijdrage om de extra kosten te dragen. Nobian, NPRC en Lenten scheepvaart hebben daarbij lange termijn afspraken gemaakt voor de inzet van het schip. Het ministerie ziet het project als een belangrijk onderdeel in het realiseren van het Europese doel dat de gehele binnenvaart in 2050 emissievrij moet zijn.

Alliander en GroenLeven maken waterstof van zonnestralen

Vorige week openden netwerkbedrijf Alliander en hernieuwbare energieontwikkelaar GroenLeven in Oosterwolde (Friesland) de allereerste binnenlandse waterstoffabriek naast een zonnepark in Nederland.

Op deze locatie wordt met zonnepanelen opgewekte elektriciteit omgezet naar waterstof. Alliander en GroenLeven gaan hier onderzoeken op welke manier waterstof een rol kan spelen in gebieden waar de capaciteit van het elektriciteitsnet niet voldoende is om grootschalige opgewekte zonne-energie terug te leveren.

In Oosterwolde onderzoeken Alliander en GroenLeven de komende vijf jaar gezamenlijk op welke manier waterstof kan bijdragen aan het efficiënt gebruiken van het elektriciteitsnet. In het onderzoek kijkt Alliander of filevorming op het elektriciteitsnet kan worden verminderd of voorkomen en of waterstof een oplossing is om uitbreiding van het net te voorkomen.

Voor de pilot heeft Alliander direct naast een zonnepark van GroenLeven een waterstofinstallatie gebouwd. Met deze installatie gaat GroenLeven met de elektriciteit uit haar zonnepark water omzetten naar waterstof. Deze 100% groene waterstof wordt vervolgens afgenomen door het lokale taxibedrijf Kort en brandstofleverancier OrangeGas uit Heerenveen. Naar verwachting kan jaarlijks 100.000 kilogram waterstof worden geproduceerd. Goed voor ongeveer 10 miljoen schone kilometer aan autoritten met een personenauto.

KNAC wijst Tweede Kamer op belang van waterstofauto

De Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club (KNAC) heeft het rapport 'Op weg met waterstof Verhalen, feiten en cijfers' aangeboden aan de vaste Kamercommissie van Infrastructuur en Waterstaat.

In dit rapport komen partijen en ervaringsdeskundigen aan het woord, die hun gedachten de vrije loop laten over het rijden met een waterstofauto. Zo is een document ontstaan dat een goed inzicht geeft in de status quo, de kansen én toekomst van waterstofauto's in ons land.

In het rapport komen pioniers aan het woord die met een waterstof-elektrische auto rijden of gereden hebben, zoals een importeur, de Gasunie, exploitanten van een waterstoftankstations, het raceteam van de TU Delft en een wegenwacht.

Belangrijk voordeel van de waterstof-elektrische auto ten opzichte van de batterij-elektrische auto is dat de waterstofauto niet hoeft te worden opgeladen en daardoor de te verwachten overbelasting van het elektriciteitsnet tegengaat, met name op de piekmomenten. Daarnaast is de waterstofauto vanwege de grote actieradius en het snelle tanken zeer geschikt voor mensen die veel rijden en frequent op de weg zitten. Geïnterviewden zijn ervan overtuigd dat de waterstofauto geen auto zal worden voor het grote publiek. De verwachting is dat de waterstofauto een aandeel van 10 tot 15 % in de automarkt zal bereiken.

'Europese doelen voor groene waterstof haalbaar'

‘Het Europese doel van 50 procent groene waterstof in 2030 is haalbaar. Maar dit vraagt wel dat we vanaf nu werkelijk alle zeilen bijzetten, intensief samenwerken tussen overheid en bedrijfsleven en morgen al kunnen beginnen. Ook is flink extra wind op zee (5 GW) nodig om het mogelijk te maken. Zeker nu de vraag naar groene waterstof naar verwachting alleen maar verder gaat toenemen.’

Dat en meer blijkt uit een nieuwe studie van CE Delft in opdracht van VNO-NCW, VNCI en een tiental industriële bedrijven.

CE Delft en TNO hebben, in opdracht van een coalitie van tien energie- en industriebedrijven, onderzoek gedaan naar de implicaties voor Nederland van het Europese groene waterstofdoel. De Europese Commissie heeft in de Renewable Energy Directive (RED) voorgesteld dat de helft van alle in de industrie gebruikte waterstof ‘groen’ moet zijn in 2030. Voor Nederland heeft dat grote gevolgen, omdat de industrie nu al een groot gebruiker is van waterstof (2e van Europa). Ook kan dit grote impact hebben op de concurrentiepositie van de Nederlandse basisindustrie.

Nederland is al een grote speler in waterstof. Maar voor een echte groene Nederlandse waterstofeconomie moeten overheid en bedrijfsleven samen de schouders zetten onder het vergroten van de opwek- en de elektrolysecapaciteit.

Nederland versterkt samenwerking op waterstof met Verenigde Arabische Emiraten en Oman

Nederland gaat nauwer samenwerken met de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) en Oman op het gebied van schone waterstof.

Minister Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) en minister Al Mazrouei (Energie) van de Emiraten hebben hierover dinsdag een overeenkomst ondertekend in Dubai.

De samenwerking richt zich onder meer op het opzetten van transportroutes van waterstof naar Nederland als toegangspoort tot Europa en het ontwikkelen van technologieën en standaarden. Woensdag heeft minister Schreinemacher in Oman gesproken over soortgelijke afspraken voor samenwerking.

De VAE en Oman hebben allebei de ambitie om meer duurzame energie op te wekken. De afgelopen jaren is er door beide landen veel geïnvesteerd in de lokale waterstofsector. Voor Nederland zijn de afspraken een stap richting een CO2-arme economie.

Eerste mest geleverd aan mestverwaardingsinstallatie van Twence in Zenderen

In februari 2021 is Twence gestart met de bouw van de mestverwaardingsinstallatie in Zenderen. Om de eerste fase van het proces, mestvergisting, langzaam op te starten is vandaag een geringe hoeveelheid varkensmest geleverd.

De hoeveelheid varkensmest zal de komende tijd langzaam opgevoerd worden. Over enkele weken zal uit de vergistingsinstallatie groen gas van aardgaskwaliteit opgewekt worden voor 3.000 huishoudens.

Alleen al in Twente en delen van Salland en de Achterhoek is er een aanzienlijk mestoverschot. Een deel van dit overschot moet verwerkt worden door erkende mestverwerkers als Twence.

Varkensmest wordt geleverd door intermediairs en is afkomstig van varkenshouders in Oost-Nederland. Ook interesse om mest te laten verwerken? Wees er snel bij, want bijna het volledige jaarvolume is reeds gecontracteerd.

Met deze installatie wordt jaarlijks 250.000 ton varkensmest verwerkt.

Nieuwe manier om waterstof te maken

Een Australisch bedrijf heeft een nieuwe manier bedacht om waterstof te maken uit water en stroom. Deze is veel efficiënter dan de traditionele manier en zet 95 procent van elektrische energie om in (groene) waterstof.

In het systeem van Hysata stroomt er continu water onder een waterstofcel langs. Dat water wordt vervolgens door een klein buisje automatisch omhooggezogen en reageert zo met de twee kanten van een waterstofcel.

De huidige generatie waterstofproductie kan 75 procent van elektrische stroom omzetten in waterstof.

Gashouders helpt bouwplaatsen aan duurzame energie

Biogas dat anders afgefakkeld zou worden, wordt op bouwplaatsen gebruikt om stroom op te wekken, dankzij het Arnhemse bedrijf Gashouders.

De onderneming is een belangrijke schakel tussen het Waterschap Vallei & Veluwe – waar het biogas vandaan komt – en de bouwbedrijven die duurzaam willen werken. 

Het bedrijf is in gesprek met andere waterschappen en beheerders van waterzuiveringsinstallatie om nog verder te kunnen uitbreiden. Men kijkt ook naar andere mogelijkheden, waaronder waterstof.

Provincies Drenthe en Groningen en de Duitse deelstaat Nedersaksen gaan grensoverschrijdende samenwerking aan voor waterstofprojecten

De provincies Drenthe en Groningen en de Duitse deelstaat Nedersaksen gaan een grensoverschrijdende samenwerking aan voor het ontwikkelen van waterstofprojecten. 

Dat hebben gedeputeerden Melissa van Hoorn (Groningen) en Tjisse Stelpstra (Drenthe) woensdag 16 maart tijdens een werkbezoek aan Lingen besproken met Birgit Honé, minister voor Federale en Europese Zaken en Regionale Ontwikkeling van Nedersaksen.  
 
De provincies en deelstaat willen de ‘Hydrogen Valleys’ aan beide kanten van de grens met elkaar verbinden, bestaande waterstofprojecten aan elkaar koppelen en daardoor ook gebruik maken van een nieuw financieringsprogramma van de EU. In Noord-Nederland gaat het bij de samenwerking om het HEAVENN-project met onder andere de ontwikkeling van de energiehub GZI Next in Emmen en projecten in en rondom de Eemshaven en Delfzijl. In Noordwest-Duitsland gaat het om de H2 Region Emsland en ‘HyWays for Future’.

Bij deze projecten ligt de focus op de hele waardeketen: van productie van groene waterstof en transport en opslag tot gebruik in de industrie, voor mobiliteit en de gebouwde omgeving.   

Door de samenwerking tussen organisaties en kennisinstellingen te ondersteunen en samen projecten te ontwikkelen, kunnen de regio’s vraag en aanbod van waterstof bovenregionaal aan elkaar koppelen. Dat leidt tot kennisuitwisseling, werkgelegenheid, schaalvergroting en lagere prijzen van groene waterstof. Hiermee wordt het gebruik van waterstof aantrekkelijker, kunnen we de energietransitie versnellen én sneller onafhankelijk worden van buitenlandse import van energie.  
 
In het kader van de samenwerking willen beide Noord-Nederlandse provincies en de deelstaat Nedersaksen de voorstellen actief steunen die door bedrijven en kennisinstellingen uit onze grensregio worden ingediend voor de regeling van het EU Clean Hydrogen Partnership. In deze regeling is een budget beschikbaar van 121 miljoen euro. Daarnaast wordt gekeken of er samen met andere Europese regio’s, bijvoorbeeld in de Baltische staten, subsidieaanvragen ingediend kunnen worden. Doel is om 150 waterstoftrucks te realiseren en een waterstoftankinfrastructuur te bouwen langs een deel van de Noordzee-Baltische Corridor tussen Rotterdam en Hamburg.

Waterstof tanken kan dadelijk ook in de Kop van Noord-Holland

De Kop van Noord-Holland begroet binnenkort zijn eerste waterstoftankstation.

Het ‘tanken van de toekomst’ komt naar het kleine Kolhorn, een dorp met zo’n 900 inwoners in de gemeente Hollands Kroon. Het duurt alleen nog een paar weken voordat de installatie er staat.

De provincie Noord Holland wil flink meters maken met slimme en schone mobiliteit. In 2025 wil men acht waterstoftankstations voor vrachtverkeer hebben in de provincie, zodat een eerste basisnetwerk gerealiseerd is.

Verder ondersteunt Noord-Holland de transitie door bedrijven bij elkaar te brengen, projecten samen te voegen tot sluitende business cases en hulp te bieden bij regelgeving.

Waterstofbussen vervoeren reizigers in Heinenoord

Het nieuwe waterstoftankstation in Heinenoord is op 11 maart officieel geopend. Het station voorziet 20 Connexxion bussen van groene waterstof.

Het tankstation heeft de capaciteit om meer dan 50 bussen te voorzien van waterstof. Daarmee kan het een grotere vraag aan dan de 20 bussen die er vanaf nu tanken. Het waterstoftankstation heeft een tankdruk die geschikt is voor zware voertuigen. Met deze tankdruk kunnen in de toekomst ook vrachtwagens van het tankstation gebruikmaken. Everfuel levert voor minimaal 12 jaar groene waterstof aan het tankstation. Dat is de meest duurzame vorm van waterstof die er is. De waterstof wordt geproduceerd in Nederland, Duitsland en Denemarken.

Het tankstation is een initiatief van de provincie Zuid-Holland, de gemeente Hoeksche Waard, Connexxion en Everfuel, de partij die het station heeft gebouwd en in gebruik neemt.

Valencia heeft primeur met eerste werftruck op waterstof

De haven van Valencia claimt de primeur van het eerste waterstofvoertuig voor de afhandeling van goederen.

De vierwielige haventrekker is ontworpen en ontwikkeld door het ATENA-consortium, met steun van de wetenschappelijke overheidsinstelling ENEA, Cantieri del Mediterraneo (scheepsbouwfaciliteiten in Napels) en twee universiteiten (een universiteit in Napels en de universiteit van Salerno).

De test zal worden uitgevoerd in de haven van Valencia door de Grimaldi Groep in zijn Terminal Europe.

Groene waterstofeconomie biedt kansen voor maakindustrie Zuid-Holland

De waterstofeconomie biedt veel kansen voor de maakindustrie in Zuid-Holland. Dat blijkt uit een studie in opdracht van de provincie Zuid-Holland, Innovation Quarter en de gemeente Rotterdam.

Onderzoeksbureaus Ekinetix en Stratelligence pleiten in de studie onder meer voor de oprichting van een ‘Hydrogen Competence Centre’, vergelijkbaar met het battery competence centre in Eindhoven.

Zuid-Holland heeft een sterke uitgangspositie voor een succesvolle waterstof maakindustrie, stellen de onderzoekers. Zo wordt 43 procent van alle waterstof in Nederland in het havenindustrieel cluster Rotterdam-Moerdijk geproduceerd en is er al een basisinfrastructuur aanwezig voor waterstof. Ook zijn er meer dan 200 regionale maakindustrie bedrijven en kennisorganisaties actief, waarvan een deel al is aangesloten bij waterstofinitiatieven.

Onder andere de procesindustrie, de maritieme industrie, de offshore-industrie en de installatietechniek kunnen profiteren van de overgang naar een groene waterstofeconomie. Om deze kansen te verzilveren, moet een aantal knelpunten aangepakt worden, stellen de onderzoekers. Zo is bijvoorbeeld aandacht nodig voor de infrastructuur voor transport en opslag van waterstof en de aanwezigheid van voldoende emissiearm geproduceerde waterstof. In het kader van kennisontwikkeling raden de onderzoekers aan om een publiek-privaat kenniscentrum op te richten, een ‘Hydrogen Competence Center’.

Conceptauto met een 'waterstof-aandrijflijn'

Alpine lanceert een conceptauto met een 'waterstof-aandrijflijn'. De Alpine A4810, zoals het studiemodel heet, wordt op vrijdag 18 maart gepresenteerd.

De aandrijflijn wordt niet nader beschreven, dus het is nog even afwachten of het hier gaat om een brandstofcel of om een verbrandingsmotor die op waterstof loopt.

De A4810 moet 'extreme sportiviteit van de toekomst op een meer technologische en duurzame manier' laten zien. Reken niet op een productieversie van de A4810.

EU vraagt landbouw om verdubbeling biogasproductie

De Europese Unie wil de import van Russisch gas al dit jaar met twee derde verminderen en binnen een paar jaar niet langer van import afhankelijk zijn.

Daarom vraagt de Europese Commissie de landbouw in de EU-landen om de productie van biogas zo snel mogelijk minstens te verdubbelen.

De Europese Commissie ziet verschillende voordelen in meer biogas. Bij de productie en opslag is er minder uitstoot van methaan. Verder vermindert biogas de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en kan het bijdragen aan de vergroening van de landbouw, aldus de Europese Commissie.

Omzetting van waterstof in methanol maakt vervoer gemakkelijker

Het vervoer van waterstof is duur, De omzetting van waterstof in methanol kan een oplossing bieden. Dit komt omdat methanol niet alleen veel gemakkelijker te vervoeren is dan waterstof, maar ook bijna onbeperkt kan worden opgeslagen, zegt het Fraunhofer Gesellschaft in een persbericht.

Op die manier kan bijvoorbeeld groene waterstof worden geproduceerd in zonnige streken, worden omgezet in methanol en worden vervoerd. De kooldioxide die nodig is voor de productie van methanol kan ofwel uit de atmosfeer worden gehaald ofwel afkomstig zijn van industriële processen, zoals cementproductie.

Europese Commissie komt met alternatieven voor Russisch gas

De Europese Commissie lanceert vandaag een plan om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Eurocommissaris Frans Timmermans kondigde deze plannen enkele dagen terug al aan in een interview met het AD.

Zo wil de commissie onder meer investeren in biogas. De commissie lanceert daarnaast ook een voorstel om huishoudens te helpen met de enorme energierekeningen.

De Eurocommissaris zegt te beseffen dat dit nog jaren vergt en dat Europa afhankelijk blijft van Russisch gas. 'Daarom is belangrijk dat we nu, op korte termijn, onze voorraden snel bijvullen, en daarbij zoveel mogelijk gebruikmaken van de andere leveranciers.'

Grootste tankstation voor biogas ter wereld

Afgelopen week opende het grootste tankstation voor biogas bij Bristol in het Verenigd Koninkrijk. Het station kan per uur tachtig vrachtwagens van (vloeibaar) biogas voorzien.

Het tankstation heeft veertien pompstations en kan volgens uitbater CNG fuels 70.000 ton CO2 per jaar schelen. Dat is weinig in vergelijking met de totale uitstoot van de vrachtwagens in het Verenigd Koninkrijk: 19 miljoen ton CO2.

Waterstof is nog niet voorradig genoeg (en te duur) om toe te passen. Dus kan biogas een uitkomst bieden.

Jetten: 'Import waterstof belangrijk voor verkleinen beslag op binnenlandse energieproductie'

In aanloop naar het debat over waterstof heeft minister Jetten van Economische Zaken en Klimaat de Tweede Kamer geïnformeerd over de TNO-analyse en de voortgang van het Nationaal Waterstof Programma.

Het is zijn streven om dit jaar nog grote stappen te zetten in de vormgeving van het waterstofbeleid. ‘Dat acht ik nodig voor de ambitie van 500 megawatt geïnstalleerde elektrolysecapaciteit in 2025, en vooral om de verhoogde klimaatambities voor 2030 binnen bereik te brengen. Het realiseren van meer CO2-reductie in 2030 zal immers ook vragen om sterkere opschaling van waterstofproductie en -import.'

De minister meldt tot slot dat het programmaplan van het Nationaal Waterstof Programma inmiddels is afgerond en het programma afgelopen januari is gestart.

Eerste Belgische groene waterstoffabriek verwacht

Ingenieursbureau Sweco begeleidt het vergunningstraject van de 25 megawatt productie-eenheid voor groene waterstof in Zeebrugge. Dit is een primeur voor België en zet de waterstofambities extra kracht bij.

De opdrachtgever is het Hyoffwind-consortium (Virya Energy en Fluxys) dat John Cockerill en BESIX heeft gekozen als technologiepartners en als partners voor het ontwerp en de realisatie.

Sweco is verantwoordelijk voor het aanvragen van de benodigde omgevingsvergunning (voor de bouw en exploitatie) en de subsidies van deze elektrolyse-installatie voor groene waterstof.

De vergunningsaanvraag werd eind 2021 ingediend en het consortium verwacht een vergunning tegen midden 2022. De finale investeringsbeslissing, die ook onderhevig is aan de toekenning van subsidies door de Vlaamse Overheid in het kader van het relance-plan, zal worden genomen in de loop van 2022.

In een eerste fase, zal het geplande project bestaan uit een installatie die 25 MW elektriciteit kan omzetten in groene waterstof, maar in tweede fase beogen de partners een opschaling tot 100 MW. Dit pioniersproject, gecombineerd met de ontwikkeling van waterstofinfrastructuur, zal een belangrijke bijdrage leveren aan de Vlaamse, maar ook Belgische en Europese waterstof strategie door een eerste stap te zetten richting de uitbouw van Vlaanderen en België als Europese draaischijf voor groene waterstof.

Het Hyoffwind project wordt ontwikkeld door een consortium met activiteiten doorheen de hele waardeketen van energie. Het consortium bestaat uit Virya Energy (productie en commercialisatie van hernieuwbare energie) en Fluxys (vervoer van groene molecules), en beoogt de ontwikkeling van een power-to-gas installatie die hernieuwbare elektriciteit kan omzetten in groene waterstof.