Biobased proeffabriek in Delft van start

Delft is een opschalingsfabriek voor biobased productieprocessen rijker. Een dezer dagen werd de Bioproces Pilot Facility (BPF) in gebruik genomen. De nieuwe fabriek bevindt zich op de Biotech Campus Delft, waar ook DSM is gevestigd.
 
De provincie Zuid-Holland leverde een bijdrage van ruim €3 miljoen. Gedeputeerde Govert Veldhuijzen (Economie en Energie) was aanwezig bij de ingebruikname van de BPF.

De komende decennia staan in het teken van de overgang van een 'fossil-based economy' naar een 'biobased economy'. Hiermee wordt de overgang bedoeld van een economie die (te) sterk afhankelijk is van fossiele grondstoffen naar een economie die gebaseerd is op hernieuwbare biologische stromen. Deze transitie vraagt tijd en inspanning, maar biedt grote kansen voor economie, duurzaamheid en maatschappij. De stap van laboratoriumschaal naar industriële schaal is cruciaal bij het omzetten van biobased reststromen, zoals landbouwafval, naar grondstoffen voor bouwmaterialen, chemische en farmaceutische producten en biobrandstoffen. Vaak wordt daar biotechnologie voor gebruikt: met enzymen worden grondstoffen in produkten omgezet. In de BPF kunnen bedrijven en kennisinstellingen testen of hun innovaties ook op grotere schaal haalbaar zijn.

De BPF maakt het mogelijk om problemen te signaleren en op te lossen die op laboratoriumschaal niet aanwezig zijn, maar voor toepassing op industriële schaal in kaart moeten worden gebracht. De proeffabriek in Delft is wereldwijd de eerste in zijn soort. Zowel de schaalgrootte als het open karakter maakt de BPF uniek. Nederland, en in het bijzonder de Zuidvleugel van de Randstad, wordt hiermee in Europa koploper op het gebied van biobased research.

De nieuwe fabriek bestaat uit losse modules, zoals biomassa-voorbewerking, fermentatie, biotechnologische omzettingen en scheidingstechnologie op verschillende schaalgroottes (van lab tot pilotfabriek). De gebruiker stelt uit de beschikbare modules zelf het proces samen dat getest zal worden. Hierdoor is de proeffaciliteit flexibel en afgestemd op de meest uiteenlopende bedrijfstakken, van klein naar groot, van chemische industrie tot apparatenbouw. De BPF zal ook dienen als een expertisecentrum, waar studenten van mbo tot universitair, onderzoekers en technologen de mogelijkheid hebben om een opleiding of training te volgen. Ver voor de opening was er al veel belangstelling voor de faciliteiten uit binnen- en buitenland.

De BPF is tot stand gekomen in een samenwerking van provincie Zuid-Holland, gemeente Delft, TU Delft, CSM/Purac, DSM en overige BE-Basic-partners. De provincie heeft €1.520.000 miljoen uit eigen middelen bijgedragen aan de BPF en nog eens €1,5 miljoen is afkomstig uit het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling.

Zuid-Holland heeft met zijn tuinbouw, logistiek en (bio)chemische industrie een uitstekende uitgangspositie om aan kop te gaan bij de transitie naar een biobased economy. De provincie streeft ernaar dat uit elke kilo biomassa een zo hoog mogelijk toegevoegde waarde wordt gehaald. Dat betekent meestal een reis langs verschillende bedrijven. Met behulp van diverse processen worden zoveel mogelijk waardevolle stoffen uit de biomassa gehaald. Zo ontstaan chemische (half)producten, transportbrandstoffen en uiteindelijk ook elektriciteit en warmte.

Voedingsindustrie uitzonderlijk innovatief met biobrandstoffen

In de Nederlandse voedingsindustrie is het gebruik van duurzame brandstoffen veel meer dan een vervanging van aardgas. Winning en gebruik van biobrandstoffen zijn onderdeel geworden van innovatieve processen om meststoffen, water en energie te hergebruiken. Op een seminar van de projectgroep biomassa & wkk op 18 maart in Dinteloord worden meerdere praktijkvoorbeelden gepresenteerd. De voorbeelden laten zien dat de Nederlandse technologie op dit gebied een topper is op wereldniveau.

Nederland staat in de wereld bekend om haar kennis van waterzuivering, landbouw en glastuinbouw. Die elementen komen samen in de praktijkvoorbeelden op het seminar op 18 maart in Dinteloord. Een fraai voorbeeld is het project Ecofuels bij Laarakker Groenteverwerking in Well. Uit afvalwater en reststromen worden hier biogas, schoon water, kunstmest voor de akkerbouw, warmte en vloeibare CO2voor een glastuinbouwbedrijf bereid. Een soortgelijke meervoudige benutting wil Suiker Unie bereiken op Agri & Food Cluster Nieuw Prinsenland. Suiker Unie produceert hier al op grote schaal groen gas en CO2uit biogas en heeft in haar suikerfabriek voldoende restwarmte om een kassencomplex te verwarmen.

FrieslandCampina heeft in Borculo een wereldprimeur met het gebruik van olie die uit hout is bereid. Deze olie zal worden geproduceerd in de eerste commerciële pyrolysefabriek die in Hengelo wordt gebouwd. FrieslandCampina heeft diverse duurzame ontwikkelingen toegepast bij de uitbreiding van Borculo. Men levert ook restwarmte aan het nieuwe gemeentehuis van Berkelland.

Voor 2015 biedt de steunregeling voor duurzame energie SDE+ van het ministerie van Economische Zaken weer voldoende kansen voor nieuwe projecten op het gebied van biobrandstoffen in de industrie. Sander Lensink van ECN zal op de bijeenkomst van de projectgroep biomassa & wkk specifiek ingaan op de opties die interessant zijn voor de industrie.

Nieuwe subsidieregeling voor vulpunten groengas beschikbaar

De provincie Groningen stelt een ton beschikbaar voor subsidie aan groengasvulpunten. We hebben de nieuwe regeling Vulpunten Groengas ingesteld, omdat het huidige beleid zich meer richt op het stimuleren van het rijden op groengas. Daarmee vervalt de oude subsidieregeling Vulpunten duurzame brandstoffen. Het maximale subsidiebedrag per vulpunt is 50.000 euro.

Voor de aanschaf van auto's die op Groengas rijden heeft de provincie een subsidieregeling Rijden op Groengas.  Deze subsidieregeling is heel succesvol en is nog steeds beschikbaar. Door beide subsidies aan te bieden wil de provincie het rijden op Groengas stimuleren. 

Groengas wordt gemaakt van biogas en heeft dezelfde kwaliteit als aardgas. Het is afkomstig van biomassa, zoals mest, slib en afval van stortplaatsen. Het rijden op Groengas is schoon, stil en zuinig en goed voor het milieu.

Biomassa nog sneller en efficiënter omgezet in waardevolle grondstoffen door nieuwe katalysator

Scheikundigen van de Universiteit Utrecht hebben samen met Britse en Amerikaanse collega’s een nieuwe, herbruikbare katalysator ontwikkeld die biomassa sneller en efficiënter omzet in  waardevolle hernieuwbare producten als plastics en brandstoffen. Op de vinding is inmiddels een octrooi aangevraagd. Het onderzoek werd uitgevoerd binnen het publiek-private samenwerkingsverband CatchBio, dat zich richt op het ontwikkelen van schone manieren om niet-eetbare biomassa te verwerken. De resultaten verschijnen deze week in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

De ontwikkelde katalysator versnelt zeer selectief één van de chemische reacties die nodig zijn voor de verwerking van cellulose, een onderdeel van plantenmateriaal. Bij deze reactie wordt levulinezuur omgezet in een volgende groene chemische bouwsteen, γ-valerolacton genaamd. De katalysatoren die voor deze omzetting worden gebruikt, zijn vaak metalen. Uitgebreid onderzoek leidde tot de ontwikkeling van een katalysator gebaseerd op de metalen ruthenium en palladium. Deze stuurt de omzetting veel sneller dan bestaande katalysatoren en doet dat bovendien heel specifiek, waardoor minder afval wordt geproduceerd. “Voor dit onderzoek hebben wij nauw samengewerkt met een aantal chemische bedrijven. Zij zijn zeer geïnteresseerd in deze katalysator”, aldus Bert Weckhuysen, hoogleraar Anorganische Chemie en Katalyse van de Universiteit Utrecht.

In het jaar 2050 woont ongeveer driekwart van de wereldbevolking in de stad. Voor het behoud van een goede leefomgeving in miljoenensteden en agglomeraties van grote steden, zoals de Randstad, zijn duurzame en gesloten kringlopen essentieel. Biomassa omzetten in chemische bouwstenen voor de productie van materialen en brandstoffen is zo’n kringloop. Hierbij gaat het om niet-eetbare en snelgroeiende biomassa zoals stro, loof en hout.

De biomassa wordt eerst omgezet in een select aantal chemische bouwstenen. Hieruit kan een groot aantal hernieuwbare basischemicaliën, zoals plastics, brandstoffen en oplosmiddelen, worden geproduceerd. Deze vormen weer de basis voor de brandstoffen en materialen die wij gebruiken in het dagelijks leven, variërend van geneesmiddelen tot kleding. Om in de toekomst op deze manier in de behoefte van de wereldbevolking te kunnen voorzien, is per kilo biomassa een maximale opbrengst nodig. Daarom zijn katalysatoren van cruciaal belang en heeft de optimalisatie hiervan een grote impact.

Het publiek-private samenwerkingsverband CatchBio, ‘Catalysis for Sustainable Chemicals for Biomass’, is in 2008 opgericht en bestaat uit 21 partners van Nederlandse universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijfsleven. CatchBio heeft als doel om op een schone manier brandstof, chemicaliën en materialen uit niet-eetbare biomassa te halen. Hiervoor wordt aan meer dan 60 onderzoeksprojecten gewerkt met een totaal budget van 28 miljoen euro. Dit geld is opgebracht vanuit de deelnemende bedrijven, onderzoeksinstellingen en het SmartMix-programma van het ministerie van Economische Zaken.

Eerste biogashub in Nederland in werking

Gedeputeerde Henk van de Boer heeft vorige week de eerste groengashub van Nederland in werking gesteld bij afvalverwerker Attero op het energietransitiepark in Wijster. De installatie is een verzamelpunt voor biogas uit bijvoorbeeld vergisters bij boerenbedrijven. De installatie zuivert het biogas tot aardgaskwaliteit en injecteert het in het aardgasnet.

Agrarisch ondernemer Kloosterman uit Nieuweroord is als eerste aangesloten op de groengashub. De 13 kilometer lange gasleiding is zo aangelegd dat ook andere biogasproducenten gemakkelijk aan kunnen sluiten. Het project is tot stand gekomen door een hechte samenwerking tussen Attero, Fudura, de provincie Drenthe en regionale gasnetbeheerders Enexis en Rendo.

Grootste biomassacentrale UK bespaart 250.000 ton CO2

De grootste biomassacentrale in het Groot-Brittannië is geopend. De centrale bespaart 250.000 ton CO2 per jaar.  De gecombineerde warmtekrachtcentrale staat in de stad Fife en levert voor Schotland een forse bijdrage aan de duurzame energiedoelstellingen voor 2020. Het enorme complex is gebouwd door energiemaatschappij RWE. Het vervangt de oude energiecentrale op steenkool en gas uit de jaren 50. De bouw van de Markinch biomassacentrale heeft vijf jaar geduurd.

Technologiecentrum naar Oosterwolde

TechnologieCentrum Noord-Nederland (TCNN) opent een buitenpost in Oosterwolde. Er komt een ‘desk' op het Ecomunitypark. Dat TCNN in Oosterwolde neerstrijkt (vooralsnog één dag per week) heeft te maken met de overtuiging dat de biobased economy de toekomst heeft, een economie die draait op biomassa in plaats van op fossiele grondstoffen.