Impuls voor innovaties Gelderse bio-economie

Provinciale Staten hebben ingestemd met het beschikbaar stellen van € 1,6 miljoen subsidie voor 7 grensverleggende biobased innovaties. Bedrijven en overheden versterken hiermee de bio-economie in Oost-Nederland. De bedrijven investeren hierin gezamenlijk ca. € 1,8 mln.

De Oost-Nederlandse maakindustrie investeert volop in de bio-economie. Daardoor wordt de economische positie en de werkgelegenheid in de regio versterkt, wordt de maakindustrie in Oost-Nederland onafhankelijker van fossiele brandstoffen en vermindert de uitstoot van CO2.

Sinds dit jaar werken steeds meer bedrijven samen met het Bioeconomy Innovation Cluster Oost Nederland (BIC-ON). BIC-ON is een cluster van bedrijven, kennisinstellingen en overheden die samen Biobased ontwikkelingen in de provincies Gelderland en Overijssel versnellen door samen te werken aan innovaties met vezels, slib, mest, algen of verse biomassa. Deze innovaties leiden tot ‘nieuwe’ grondstoffen voor toepassingen, zoals bio-energie, biomaterialen voor papier & karton, de bouw, textiel en kunststoffen, voeding of zelfs farmaceutische stoffen.

Tuinbouw haalt meer uit biomassa

Jaap Smit, commissaris van de Koning in Zuid-Holland en burgemeester van Westland Sjaak van der Tak ontvingen de eerste exemplaren van het boek Connecting Industries gedrukt op papier van tomatenplantvezels. Een primeur, wereldwijd zijn er niet eerder boeken van dit restmateriaal geproduceerd.

Het boek laat zien dat de tuinbouw voorsorteert op een nieuwe economie die biomassa centraal stelt als grondstof en energieleverancier.

Connecting Industries gaat over duurzaamheid en innovatie in de Noordzeedelta. Het boek werd overhandigd door Wilco Wisse. Hij werkt bij Lans Tomaten, een grote tomatenkweker in het Westland en leverancier van de plantaardige vezels. Het papier werd geproduceerd door Schut Papier in Heelsum, de oudste papierfabriek van Nederland.

“De provincie Zuid-Holland heeft een uitstekende uitgangspositie voor de omschakeling naar een biobased economie”, aldus Jaap Smit bij de overhandiging. ”Dat komt door de combinatie van een sterke positie in logistiek en chemie, een tuinbouwcluster van wereldklasse en een kwalitatief hoogstaande kennisinfrastructuur. Dit boek illustreert de mogelijkheden van een op biomassa gebaseerde circulaire economie in Zuid-Holland.“

De tuinbouw in Zuid-Holland produceert jaarlijks 240.000 ton aan gewasresten. De provincie Zuid-Holland financiert en ondersteunt verschillende projecten om plantaardige restmaterialen te benutten voor (nieuwe) producten en toepassingen. Verpakkingsmaterialen en papiervervangers zijn een voorbeeld, maar ook hoogwaardiger toepassingen, zoals de productie van medicijnen, cosmetica en als alternatief voor chemische verbindingen. Hiermee worden nieuwe markten aangeboord. Dit versterkt de concurrentiepositie van de tuinbouw en versnelt de verduurzaming van de sector.

Connecting Industries is geschreven door Inez Postema en tot stand gekomen in samenwerking met de provincie Zuid-Holland, de gemeenten Rotterdam en Westland, en het bedrijvennetwerk Deltalinqs. Het boek beschrijft het belang van duurzame, cross-sectorale innovatie in de Noordzeedelta aan de hand van interviews met wetenschappers, bedrijven en overheden, best-practices en infographics.

Biobased bouwmaterialen bieden kansen voor verduurzaming bouw

Dertig procent van de broeikasgas emissies zijn te herleiden op de bouwsector. Geen wonder dat men met grote belangstelling kijkt naar biobased oplossingen. De biobased economy opent nieuwe kansen voor innovatie en verduurzaming van de bouw. Welke innovaties zijn het meest kansrijk? Jan van Dam, senior onderzoeker bij Wageningen UR Food & Biobased Research reflecteerde op deze en andere vragen tijdens de BioBindeR themamiddag.

Om kansen voor biobased bouwmaterialen te vertalen naar concrete business, organiseerde BioBindeR onlangs de themamiddag 'toepassingen van natuurlijke vezels in bouwmaterialen'. Circa 35 innovatieve mkb'ers uit het veld kwamen samen. Architecten, designers en ondernemers uit de bouw en de maakindustrie bespraken welke biobased ketens goede kansen bieden voor natuurvezels in de bouw en welke ondernemers mogelijkheden zien om deze ketens samen verder te ontwikkelen.

Jan van Dam, senior onderzoeker bij Wageningen UR Food & Biobased Research sprak tijdens de bijeenkomst over de huidige ontwikkelingen en trends omtrent vezels in bouwmaterialen. Hij nam de aanwezigen mee langs verscheidene soorten vezelproducten en de knelpunten om te komen tot toepasbare bouwmaterialen.

Tijdens een actieve werksessie kwamen ondernemers met verschillende concrete business cases, zoals een biobased alternatief voor cement, bouwstenen van hennep, biobased composieten voor woningisolatie en de ontwikkeling van een 100% biobased woning en strandtent.

Uit de concrete business cases die deze middag ter tafel kwamen, destilleert BioBindeR de meest kansrijke en breed gedragen cases en neemt het initiatief consortia hieromheen op te zetten.  Doel is om zo binnen 1 tot 2 jaar tot nieuwe commerciële activiteiten te komen.

Investering van 1 miljard in Maleisische biomassa

Drie bio-techbedrijven hebben toegezegd te investeren in een commerciële fabriek voor bio-ethanol in Maleisië. Het concern Brooke Renewables investeert de komende vijf jaar $ 1 mrd in de biomassa-industrie. Het bedrijf is een joint venture van Brooke Asia, het Maleisische houtverwerkingsbedrijf Hock Lee Group en Italiaanse biomassabedrijf Biochemtex Agro. De twee laatstgenoemde hebben daarnaast een intentieverklaring getekend voor een aanlevering van gewassen voor de fabriek.

Vuur in de ketels van BioWarmteCentrale de Purmer

Stadsverwarming Purmerend (SVP) legt momenteel de laatste hand aan de bouw van BioWarmteCentrale (BWC) de Purmer. Deze centrale wordt gestookt op houtsnippers uit terreinbeheer geleverd door Staatsbosbeheer.

De fase voor het testen van de ketels in de BWC is bijna afgerond en sinds vanochtend brandt het vuur in alle vier de ketels. Dit is voor SVP een belangrijke stap op weg naar de levering van duurzame warmte. Met de centrale voorziet SVP haar 25.000 klanten namelijk voor 80% van groene warmte. De resterende 20% van de warmtebehoefte komt van gasgestookte hulpwarmtecentrales.

SVP produceert sinds 1 juli 2014 zelf haar warmte met behulp van de BioWarmteCentrale (44 megawatt) en twee hulpwarmtecentrales. Door het gebruik van 100.000 ton biomassa (houtsnippers) spaart SVP op jaarbasis ruim 50.000 ton CO2 uit. Dit staat gelijk aan de CO2-reductie die wordt behaald met 800.000 zonnepanelen. De houtsnippers zijn een bijproduct uit het reguliere beheer van bos, natuur en landschap. Hout is een duurzame, hernieuwbare grondstof en CO2 neutraal. Bij verbranding van houtsnippers neemt de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer niet toe. Bij de verbranding van aardgas, olie en steenkool gebeurt dit wel.

Nanovoer bacteriën verdrievoudigt productie biogas

Onderzoekers zijn erin geslaagd de productie van biogas te verdrievoudigen door toevoeging van nanodeeltjes ijzer in biomassavergisters. Dat meldt het Catalan Institute of Nanoscience and Nanotechnology en de Universitat Autònoma de Barcelona.

Bacteriën in vergistingstanks zetten biomassa om in methaan. Daarvoor hebben ze ijzer-ionen nodig. Maar de bacteriën zijn behoorlijk gevoelig voor de hoeveelheid ijzer. Bij een te hoog ijzergehalte gaan ze dood, terwijl de omzetting stilvalt bij een te lage concentratie. Daardoor wordt volgens de Spaanse onderzoekers in de meeste biomassavergisters slechts 30 tot 40 procent van de biomassa omgezet in biogas.

Vrachtwagens rijden op biogas uit VAM-berg Wijster

Een door de provincie Drenthe gesubsidieerde proeffabriek is er in geslaagd biogas uit de VAM-berg in Wijster geschikt te maken voor vrachtwagens. De fabriek is van Roland LCNG dat ook drie tanksstations in Brabant exploiteert waar dat vloeibare biogas getankt kan worden. Dit voorjaar begon de proeffabriek op het terrein van Attero.