'Algen kunnen aardolie gaan vervangen'

Ze zijn overal te vinden. In de oceanen, in meren, maar ook gewoon in de sloot. Geef ze wat zon en CO2 en ze groeien als kool. Het groene goud: algen. Normaal eten kleine dieren van deze groene wezentjes, maar binnenkort kunnen we het zelf terug vinden in producten in de bouwmarkt en supermarkt.

Veel mensen zien het Amazonegebied als de longen van de aarde. Eigenlijk is dit niet waar. De algen in onze wateren zijn er in zulke grote getalen dat zij de longen van onze aarde zijn. Zij zetten constant CO2 om in zuurstof. Sinds enkele jaren gebruiken we deze slimme organismen ook voor andere doeleinden.

Tegenwoordig zijn algen al als een superfood te kopen bij reformzaken. Dit komt vooral door het hoge gehalte aan antioxidanten dat voor sommige mensen interessant is. Er is alleen veel meer uit de alg te halen. Dit groene goedje kan op termijn vele milieuonvriendelijke grondstoffen zoals sojaolie of aardolie vervangen. 

Biomassa-installatie Sportcentrum Kardinge in gebruik genomen

De wethouders Paul de Rook en Mattias Gijsbertsen hebben op woensdag 20 november de biomassa-installatie van sportcentrum Kardinge samen in gebruik genomen. Met behulp van deze nieuwe energiecentrale bespaart Kardinge 50% op het energieverbruik. Met alle duurzaamheidsmaatregelen laat Groningen zien wat de moderne mogelijkheden zijn om Sportcentrum Kardinge op een duurzame en flexibele manier te beheren.

De brandstof voor de nieuwe energiecentrale bestaat uit houtsnippers. De gemeente verzamelt deze biomassa zelf uit snoei- en kapafval. De biomassa-installatie verbrandt circa 1 miljoen kilo hout per jaar om te voorzien in de energiebehoefte van Kardinge. Ook is er naast de oven van de biomassa-installatie een buffervat geplaatst van 150 m3. Dit vat gevuld met water dient om de warmte op te slaan, zodat de warmte geleidelijk aan kan worden vrijgegeven voor het op temperatuur houden van het gebouw en de zwembaden.

Met de biomassa-installatie, persgas met 540 zonnepanelen op het dak, ledverlichting in o.a. de ijshallen en de windmolens die volgend voorjaar worden geplaatst, groeit Sportcentrum Kardinge uit tot het duurzaamheidssymbool voor stad en ommelanden. Wethouder de Rook:  “Hiermee is Kardinge een prachtig, bijdetijds en energieneutrale voorziening, waar sportieve Groningers op een duurzame manier hun energie kwijt kunnen.” Wethouder Gijsbertsen:  “Het mag gezegd: Sportcentrum Kardinge is binnen het gemeentelijk gebouwenbestand nummer 1 mede dankzij het zeer geavanceerde energiebeheersysteem.”

De biomassa-installatie is één van de laatste onderdelen van de renovatiewerkzaamheden in en rondom sportcentrum Kardinge. Ook het voorplein van Kardinge wordt nog opnieuw ingericht: daar krijgen enkele kleine windmolens een plek.

'Energieakkoord: vervang wind en biomassa door WKK en thoriumonderzoek'

Vijf deskundigen (waaronder Paul Cliteur en trendwatcher Adjiedj Bakas) hebben namens actiegroepering GebakkenWind een brief gestuurd aan de wetenschappelijke bureaus van de politieke partijen, waarin ze pleiten voor een drastische herziening van het energieakkoord. De grootste kostenposten van het energieakkoord, wind op zee, wind op land en biomassa-bijstook moeten eruit. In plaats daarvan pleiten zij voor steun aan warmtekrachtkoppeling (WKK) en op langere termijn thorium kerncentrales.

De vijf deskundigen (naast Cliteur en Bakas is de brief ondertekend door prof dr Wim de Ridder, oud-McKinsey directeur Mickey Huibregtsen en Reinier Castelein) wijzen erop dat het energieakkoord ernstige weeffouten bevat, die volgens hen zeer nadelige gevolgen zullen hebben voor de Nederlandse economie. Zij doelen met name op de astronomische kosten die voortkomen uit de windparagraaf van het energieakkoord, zonder dat daar substantiële baten tegenover staan.

Zij stellen verder in de brief dat met warmtekrachtkoppeling (WKK) evenveel reductie van de CO2-uitstoot valt te behalen als met wind op zee voor een fractie van de kosten van wind. In het energieakkoord is echter besloten WKK niet langer te steunen met als gevolg dat het percentage stroomopwekking met WKK (een zeer efficiënte manier van elektriciteit opwekken met gas) in Nederland de komende tien jaar zal dalen van 50% nu naar minder dan 20%.

De brief stelt verder dat de hoge kosten van het energieakkoord een dermate grote aanslag op het besteedbaar inkomen van de Nederlandse gezinnen zullen hebben dat dit grote gevolgen zal hebben voor de omzet van de detailhandel en het MKB. Dit is zeer slecht voor de economie.

De ondertekenaars dringen aan op een reparatie van het energieakkoord waarbij de irrationele keuze voor wind teruggedraaid wordt en vervangen wordt door het in stand houden van WKK. Tevens dringt men aan op investeringen in research naar kansrijke duurzame energiebronnen zoals zonne-energie en volledig veilige thorium MSR kerncentrales die geen kernafval produceren.

GebakkenWind is een initiatief van een aantal MKB bedrijven uit de regio Rotterdam dat zich zorgen maakt over de koopkrachtdaling bij de bevolking als gevolg van de astronomische uitgaven van het energieakkoord aan met name windsubsidies. Deze worden grotendeels afgewenteld op de energierekening van de burgers en het MKB, ten koste van het besteedbaar inkomen. Dit is desastreus voor de detailhandel, het MKB en mede daardoor de landelijke economie.
GebakkenWind wil het MKB mobiliseren tegen de windsubsidies en bekendheid geven aan deze voor Nederland gevaarlijke ontwikkeling.

Kansrijke biobased alternatieven voor ‘zeer zorgwekkende stoffen’

Er liggen veel kansen voor biobased alternatieven die kankerverwekkende, giftige en andere zogenaamde ‘zeer zorgwekkende stoffen’ (ZZS) kunnen vervangen. Sommige alternatieven zijn zelfs al direct in te zetten. Dit blijkt uit onderzoek van Wageningen UR Food & Biobased Research in opdracht van het RIVM en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

ZZS zijn stoffen die worden geproduceerd in de chemische industrie en gevaarlijk zijn voor mens en milieu, bijvoorbeeld omdat ze kankerverwekkend zijn of kunnen leiden tot onvruchtbaarheid. Er zijn veel verschillende toepassingen van ZZS: zo worden de stoffen als bouwsteen in kunststoffen of als oplosmiddel ingezet. Door beleid en wetgeving wil de Europese Unie het gebruik van deze stoffen sterk terugdringen en op termijn mogelijk zelfs verbieden. Mede daardoor ontstaat er een groeiende vraag naar vervangende stoffen. De Nederlandse overheid wil de productie van veilige alternatieven stimuleren die bovendien afkomstig zijn uit duurzame grondstoffen. Biomassa kan zo'n duurzame bron zijn.

Het onderzoek van Wageningen UR toont aan dat sommige ZZS nu al te vervangen zijn door biobased alternatieven. Dit geldt bijvoorbeeld voor het kankerverwekkende ethyleenoxide. Deze stof wordt gebruikt voor de productie van ethyleenglycol, een essentieel onderdeel van polyester, dat bijvoorbeeld gebruikt wordt in PET-flessen en fleecetruien. Door ethyleenglycol direct uit suikers te vormen, ontstaat er een biobased alternatief voor een groot deel van de geproduceerde ethyleenoxide.

Ook bepaalde giftige oplosmiddelen, zoals diverse typen glymes, zijn te vervangen door biobased alternatieven, zoals dimethylisosorbide of melkzuuresters. Voor andere industrieel belangrijke schadelijke oplosmiddelen, zoals DMF, DMAc of NMP (onder andere gebruikt bij de productie van milieuvriendelijke watergedragen verven) zijn ook biobased alternatieven mogelijk, maar de ontwikkeling hiervan kost meer investeringstijd en -geld.

Senior onderzoeker Daan van Es van Wageningen UR Food & Biobased Research ziet mogelijkheden voor samenwerking tussen de chemische industrie en producenten van biobased stoffen, om gezamenlijk te zoeken naar biobased alternatieven voor ZZS. Van Es: ‘Chemische bedrijven merken dat er steeds meer beperkingen gelden voor stoffen die zij produceren. Tegelijkertijd zijn hernieuwbare grondstoffen op grotere schaal beschikbaar en kunnen ze dienen als basis voor nieuwe industriële chemicaliën. Het zou goed zijn als we beide werelden bij elkaar kunnen brengen. Daarbij past een stimulerende en faciliterende rol van de overheid.'

Van andere ZZS kan de productie en het gebruik fors worden verminderd door de eindproducten waarin ze worden verwerkt te vervangen door biobased eindproducten met dezelfde functionaliteit. Zo kan het gebruik van het giftige isopreen, dat word gebruikt voor de productie van synthetisch rubber, worden verminderd door natuurrubber uit Russische paardenbloem te produceren. Daarnaast kan het gebruik van het kankerverwekkende acrylamide voor de productie van verdikkingsmiddelen worden verminderd door verdikkingsmiddelen te gebruiken op basis van koolhydraten.