Microsoft test noodgenerator op waterstof

Microsoft heeft de ambitie om tegen 2030 alle dieselmotoren uit te bannen. Het bedrijf onderzoejt de mogelijkheden van waterstof als brandstof voor noodgeneratoren.

Microsoft begon al in 2013 al met experimenten. In 2018 kwam Microsoft uit bij Proton de Exchange Membrane (PEM) techniek.

Een datacenter constant draaiend houden vergt veel energie en wanneer er een probleem is, dan moeten generatoren voor energie zorgen. Op dit moment werken de datacenters in dat geval met batterijen tot de noodgenerator is opgestart. En die noodgenerator draait nu nog op diesel.

Hopium Machina rijdt 1000 km op één tank waterstof

Een Frans bedrijf is al een tijdje bezig met met introduceren van een waterstofauto met de naam Machina.

De Hopium Machina verbrandt de waterstof niet zoals bij een benzinemotor. Een brandstofcel. Hij zet waterstof om in energie en die energie gaat weer naar een kleine batterij. Daar haalt een elektromotor met meer dan 500 pk zijn energie uit.

Met deze 500 pk kan de Hopium Machina een topsnelheid halen van 230 km/u. Dat is niet heel indrukwekkend, maar de totale actieradius van 1.000 kilometer wel.

Kabinet trekt extra 1,3 miljard uit voor waterstofprojecten

Bedrijven die deel uitmaken van de tweede golf van het IPCEI-waterstof traject kunnen van 1 tot 14 september dit jaar hun definitieve plannen aanleveren voor projecten voor waterstofproductie, om in aanmerking te komen voor subsidie. Dit betreft één van de twee golven waar in totaal 1,385 miljard beschikbaar voor is.

Nederland wil deze subsidie te verlenen binnen de Europese IPCEI 1 waterstof (Important Projects of Common European Interest). Voor de tweede golf is 785 miljoen beschikbaar, verspreid over de jaren 2023 tot en met 2026.

Voor de derde golf gaat het om 600 miljoen, verspreid over de jaren 2023 tot en met 2027. De subsidieregeling voor de derde golf wordt later dit jaar gepubliceerd.

Eerder dit jaar hebben projecten al subsidie kunnen aanvragen voor de eerste golf die gaat over technologie. Een dezer dagen is de eerste grote mijlpaal in IPCEI-waterstof bereikt: de projecten in de eerste IPCEI-golf zijn genotificeerd. Dit betekent dat de deelnemende lidstaten de door hun aangemelde projecten steun mogen verlenen.

Groengasproducent Agradu verder onder de naam BioValue

Agradu BV krijgt per 18 juli een nieuwe merk- en handelsnaam: BioValue. Agradu opereert in de markt van biogas. Het bedrijf groengas en schone brandstoffen door het beheren en bouwen van biogasinstallaties. De oude naam staat nu nog voor Agrarisch Duurzaam. Door de snelle groei van de onderneming omschrijft dit niet meer de kernwerkzaamheden.

Het bedrijf is in 2008 ontstaan vanuit de agrarische sector. Toen lag de focus op het produceren van groen gas en duurzame elektriciteit vanuit mest en restproducten. De biogasinstallaties stonden destijds vooral bij veehouders of akkerbouwers op het erf.

Nu werkt BioValue ook aan projecten buiten de agrarische sector. Groengas productie is ook interessant voor investeerders en voorstanders van een duurzamere wereld. BioValue wil de CO2 uitstoot ten opzichte van fossiel aardgas met 79% reduceren en zoveel mogelijk duurzame energie en brandstoffen genereren.

De naam BioValue is op te delen in Bio en Value. Bio voor het duurzame aspect en Value voor de waarde die het levert in vorm van groene, schone energie. Dit is straks ook terug te zien in het logo, de kleuren en de website. De reden dat het woord ‘Group’ is terug te vinden in de nieuwe naam is omdat de onderneming meerdere biogasinstallaties onder zich heeft. BioValue verwacht dat de groei doorzet. De prognose voor dit jaar is 38 miljoen kuub geproduceerde biogas en ze verwachten dat dit in 2023 zelfs verdubbeld naar 76 miljoen.

Biogas van vijf boerenerven naar de stoomketel van ForFarmers

 

Vanaf september stroomt biogas van vijf boerenerven naar de stoomketel van ForFarmers en de verwarming van Royal GD in Deventer.

Het is het sluitstuk van een project waarbij vijf melkveehouders hun nek uitstaken.

Rond Oxe ging zo'n 10 kilometer aan leidingen de grond in. Tussen de boerderijen heeft de gasleiding een diameter van 90 millimeter, vanaf de gasopslag loopt een buis van 160 millimeter naar het industrieterrein ten zuiden van Deventer.

Voor het hele project komt het kostenplaatje op een slordige 3 miljoen euro.

Essent en Solinoor bouwen waterstoffabriek in Nederland

Essent en Solinoor gaan het eerste gezamenlijke waterstofproductieproject realiseren. Dat komt midden in Nederland, in IJzendoorn te staan. Het is een waterstoffabriek die draait op zonne-energie.

De start van de bouw staat gepland eind 2023. Het gaat om een elektrolyse-installatie van 4MW die duurzaam opgewekte elektriciteit omzet in waterstof en restwarmte.

De waterstoffabriek werkt voor 25 procent op lokaal geproduceerde zonne-energie. De andere 75 procent komt van zon- en windenergie uit Nederland, aangeleverd via het elektriciteitsnet.

In het zandwinningsgebied van IJzendoorn komen drijvende zonnepanelen. Die gaan 10,5 MWp aan zonne-energie leveren. Een elektrolyse-installatie van 4MW zet de zonne-energie om in waterstof en restwarmte. Om optimaal van de lokale zonne-energie gebruik te maken, en alleen te draaien op momenten dat er werkelijke wind en zonnestroom wordt opgewekt, komt er een batterij die tijdelijk de elektriciteit opslaat.

Essent en Solinoor werken ook samen aan oplossingen om de geproduceerde waterstof te leveren aan lokale afnemers. Dit kan bijvoorbeeld via wegtransport of een directe pijpleiding. De waterstoffabriek levert straks duurzame energie aan verschillende sectoren in de regio. Denk aan de haven met bijvoorbeeld een waterstof-tankstation voor schepen en de regionale industrie zoals steenfabrieken. Daarnaast zijn er grote distributiecentra bij Tiel die er gebruik van kunnen maken voor het verduurzamen van hun transport.

Conflict tussen aannemers bijgelegd Bouw stikstofinstallatie Zuidbroek in versnelling

Ruim 500 medewerkers, afkomstig uit heel Europa, gaan in de komende maanden de bouw van de stikstofinstallatie in Zuidbroek verder afronden. Het conflict, dat enige tijd geleden tussen de betrokken aannemers was ontstaan, is bijgelegd, waardoor voortzetting van de werkzaamheden weer mogelijk is.

Extra personeel is aangetrokken om de fabriek - die voor ongeveer 90 procent gereed is - verder af te bouwen. De verwachting is dat de bouw van de fabriek eind augustus gereed is.

De eerste stikstofproductie vindt dan in oktober plaats. De aangepaste planning heeft geen gevolgen voor de benodigde gaswinning uit het Groningenveld.

De effecten op de benodigde gaswinning in het Groningenveld voor het volgende gas-jaar (oktober 2022- oktober 2023) zijn er niet omdat de marktvraag naar aardgas ondertussen aanzienlijk is teruggelopen. Daarnaast is vanuit het ministerie onlangs het besluit genomen om - vanwege de geopolitieke situatie - nog geen productielocaties van het Groningenveld definitief te sluiten, maar op een zogenaamde minimum-flow te houden. De andere bestaande stikstofinstallaties van Gasunie kunnen hierdoor voldoende productie leveren.

Waterstofinnovaties groeien met 25 procent

Het aantal waterstofprojecten in Nederland is in het afgelopen jaar met meer dan 25 procent toegenomen. Opvallende trend is dat de nieuwe projecten vaker gericht zijn op realisatie van waterstofkansen. Daarbij zijn projectleiders optimistisch over het behalen van de ambities uit het Klimaatakkoord: 500 MW elektrolyse in 2025 en 3-4 GW in 2030. Beide targets zijn haalbaar. Dat blijkt uit het jaarlijkse overzicht van waterstofprojecten van TKI Nieuw Gas.

Voor het derde achtereenvolgende jaar presenteert TKI Nieuw Gas (van de Topsector Energie) een overzicht van waterstofprojecten die momenteel in voorbereiding zijn in Nederland. Ook is er een trendanalyse gemaakt en een onderzoek gedaan onder de waterstofprojectleiders. Het waterstofoverzicht geeft inzicht in waar in de waardeketen projecten zich bevinden en schetst enkele belangrijke gegevens, zoals de omvang, verwachte kosten en locatie.

Het aantal waterstofprojecten in Nederland groeide sinds 2020 van 99 projecten, via 130 projecten in 2021 naar 165 medio 2022. Het overzicht van TKI Nieuw Gas omvat naar schatting zeker 80-90 procent van de waterstofprojecten in Nederland.

Er komen steeds nieuwe projecten bij (51) maar er zijn ook projecten die afvielen (16), met name omdat het (haalbaarheid)onderzoek is afgerond en het project (nog) geen vervolg krijgt.

Aan de toepassingskant is een toename te zien in de mobiliteit, zowel op water (schepen) als op land (voertuigen). Ook de kennisconsortia en partnerships nemen toe; hier is de tendens dat meer samenwerking wordt gezocht om waterstofontwikkelingen succesvol te maken. Om deze trends inzichtelijk te maken, zijn hiervoor in het waterstofoverzicht van 2022 nieuwe categorieën toegevoegd: ‘import’, ‘offshore’ en ‘partnerships’.

Eerste Nederlandse waterstofdrone

Ruim twaalf jaar was Pieter Lantermans actief in de lucht- en ruimtevaarttechniek. Bijna al die tijd was er het verlangen om de sector te helpen verduurzamen. Eind 2018 zag Lantermans mogelijkheden en richtte hij HyFly op. Sindsdien houdt de startup uit Drachten zich bezig met het ontwikkelen van een door waterstof aangedreven drone.
 
Een VTOL-drone, om precies te zijn, met een laadvermogen van 10 kg en een bereik van 100 km. VTOL staat voor vertical take off and landing, verduidelijkt Lantermans.

De drone kan met behulp van propellers verticaal opstijgen en landen. Nadat de gewenste hoogte is bereikt kan dankzij kantelvleugels worden overgegaan op een horizontale vlucht. De drone stijgt en landt dus als een helikopter en vliegt vooruit als een normaal vliegtuig.
 
Onlangs werd de eerste waterstofdrone verkocht aan Drone Delivery Services, een startup uit Assen die onbemande logistieke diensten via drones verzorgt.

Drone Delivery Services heeft de ambitie om de drone te gebruiken voor het duurzaam vervoeren van medische goederen. Dat zou een unicum zijn, want nooit eerder is in Europa een waterstofdrone hiervoor ingezet.

Om de waterstofdrone nog verder door te ontwikkelen is vanzelfsprekend financiering nodig. En dus werd door HyFly aangeklopt bij de Friese Ontwikkelingsmaatschappij (FOM).

Waterstofopslag op zee lijkt haalbaar

Ondergrondse opslag van waterstof op zee lijkt technisch gezien een haalbare en relevante optie om te betrekken bij de planning en aanleg van het toekomstige energiesysteem.

Dat is de belangrijkste bevinding van een studie van Energie Beheer Nederland (EBN) en TNO naar de haalbaarheid van ondergrondse opslag van waterstof op zee, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Voor de realisatie van de opslag moet wel aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan en is nader onderzoek vereist.

De studie vormt een belangrijke eerste stap in het onderzoeken van de mogelijkheid om waterstof ondergronds, op het Nederlandse deel van de Noordzee, op te slaan. In een eerdere studie (Ondergrondse Energieopslag in Nederland 2030-2050; Technische evaluatie van vraag en aanbod, 2021) voorzien TNO en EBN dat tussen 2030 en 2050, wanneer de grootschalige productie en import van waterstof op gang is gekomen, de opslagcapaciteit tot vier zoutcavernes op land, die momenteel wordt voorzien rond 2030, niet meer zal volstaan.

Er zijn in de Nederlandse Noordzee veel gasvelden die mogelijk in aanmerking komen voor opslag van waterstof. Deze gasvelden zijn merendeels al ontwikkeld en aangesloten op een platform en aardgasinfrastructuur. Echter, de technische haalbaarheid van waterstofopslag in gasvelden moet nog definitief worden bewezen. Om dit te kunnen doen, adviseren EBN en TNO om de mogelijkheden en randvoorwaarden te onderzoeken voor een eerste pilotproject voor waterstofopslag in een gasveld.

Contracten voor levering van LNG in Eemshaven vastgelegd

 

Gasunie-dochter EemsEnergyTerminal heeft de eerste klanten gecontracteerd die via de Eemshaven LNG (vloeibaar aardgas) gaan leveren.

ČEZ a.s. en Shell Western LNG B.V. hebben gezamenlijk 7 miljard m3 (Bcm) per jaar aan capaciteit gecontracteerd. Hiermee is een belangrijke voorwaarde rondom zekerheid voor de levering van LNG vastgelegd.

EemsEnergyTerminal verwacht dat de resterende 1 Bcm van de capaciteit in de komende maanden zal worden verkocht.

Tot dit jaar had Nederland alleen een LNG-terminal in de haven van Rotterdam. Met de uitbreiding in de Eemshaven en de optimalisatie van de terminal in Rotterdam verdubbelt de importcapaciteit voor LNG.

De nieuwe LNG-terminal in de Eemshaven zal bestaan uit twee drijvende FRSU’s (Floating Storage and Regasification Units): de Exmar S188 en de Golar Igloo. Onlangs is de S188 aangekomen in de haven Rotterdam waar ze zal worden klaargemaakt voor haar taken in de Eemshaven.

De verwachting is dat beide FSRU's eind augustus in de Eemshaven aankomen. De Golar Igloo zal als eerste een aansluiting krijgen op het Nederlandse aardgasnet, daarna volgt de S188. Samen hebben de twee FSRU's een doorvoercapaciteit van ongeveer 8 BCM per jaar, wat een belangrijke bijdrage kan leveren aan de voorzieningszekerheid en een afnemende afhankelijkheid van Russisch gas.

Extra financiële middelen voor energietransitie in Drenthe

Om te kunnen versnellen in de energietransitie en te anticiperen op de stijging van de energieprijzen wil Drenthe meer inzetten op waterstofprojecten, ondersteuning bij groengas projecten en gebiedsgerichte innovaties van het elektriciteitsnetwerk.

Voor realisatie van deze plannen vraagt het college van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten om 600.000 euro extra beschikbaar te stellen voor de energietransitie in Drenthe.

Drenthe wil op het gebied van waterstof verder met innovatieve oplossingen voor de industrie en mobiliteit. Hiervoor zijn aanvragen voor diverse Europese subsidies in voorbereiding, waar uiteindelijke concrete projecten uit voort dienen te komen, zoals waterstoffabrieken (elektrolysers) op basis van lokale duurzame elektriciteit. De waterstof uit deze fabrieken wordt vervolgens geleverd aan de lokale industrie en (fast fill) tankstations. Het is hierbij essentieel dat deze lokale waterstofnetwerken via de zogeheten ‘waterstofbackbone’, een waterstofnetwerk dat door heel Nederland loopt, internationaal met elkaar verbonden worden. Zo kan een echte waterstofmarkt ontstaan.

Daarnaast is er nog de wens van veel (agrarische) ondernemers om groen gas te produceren. Enerzijds als bron van hernieuwbare energie voor derden, anderzijds voor verduurzaming van het eigen bedrijf. De inzet van de provincie richt zich bij groen gas op het samenbrengen van partijen tot groen gasclusters om daarmee de business case te verbeteren. En daarnaast op het verbinden van partijen, het begeleiden van initiatiefnemers bij projectontwikkeling en het ondersteunen van onderzoek naar optimale bedrijfsvoering.

ACM stelt kader op om pilotprojecten met waterstof mogelijk te maken

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) wil netbeheerders en energieleveranciers de ruimte geven om vooruitlopend op nieuwe wetgeving alvast ervaring op te doen met het gebruik van waterstof voor de verwarming van huizen.

Daarom staat de ACM pilotprojecten met waterstof in de gebouwde omgeving toe als bedrijven de veiligheid van projecten goed borgen en zich houden aan de regels voor consumentenbescherming uit het Tijdelijk kader waterstofpilots. Het kader biedt ruimte voor de duur van vijf jaar, of het moment dat de nieuwe wetgeving gereed is.

De ACM heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat(EZK) er in 2021 op gewezen dat er geen wetgeving bestaat voor de levering van waterstof aan consumenten. Ook bestaat er geen wettelijke basis voor netbeheerders om deel te nemen aan experimenten met waterstof. Omdat het in het kader van de energietransitie belangrijk is om ervaring op te doen met het gebruik van waterstof zorgt de ACM er nu voor dat netbeheerders en energieleveranciers niet hoeven te wachten op nieuwe wetgeving.

Onderzoek naar geur bij waterstof

Stedin en GRDF, de grootste gasnetbeheerder in Frankrijk en Europa, onderzoeken het toevoegen van geur aan waterstof. Net zoals aardgas is waterstof geurloos. Bij het vinden van de juiste geur is onder andere de geschiktheid voor waterstoftoepassingen, waaronder de brandstofcel, van belang. In de geur van aardgas zit bijvoorbeeld zwavel. Dit kan niet in een brandstofcel worden gebruikt.

In dit onderzoek ‘Het identificeren van drie zwavelvrije geurstoffen en hun geschiktheid voor waterstof in het gasnet’, dat samen met onderzoeksbureau DNV is uitgevoerd, zijn drie geuren geselecteerd op basis van belangrijke kenmerken, zoals unieke en alarmerende geurbeleving en ruikbaar vanaf kleine concentraties.

De drie geuren zijn getest in een brandstofcel, een toepassing die waterstof omzet in elektriciteit. Alle drie de geuren slaagden in de test. Uit geurproeven die Stedin heeft uitgevoerd op ruim 600 medewerkers is 2-hexyne de favoriet gebleken. 2-hexyne is een moeilijk te omschrijven geur, dat is goed en belangrijk voor de herkenbaarheid. Stedin trekt samen met GRDF op in het vervolgtraject om verder onderzoek te doen naar deze geurstof.

Noordoost-Nederland en Duitse deelstaat Nedersaksen ondertekenen intentieovereenkomst voor waterstofregio

De provincies Groningen, Drenthe, Fryslân en Overijssel en de Duitse deelstaat Nedersaksen ontwikkelen een grensoverschrijdende waterstofregio in Noordoost-Nederland en Nedersaksen. In deze regio gaan de provincies en Nedersaksen samenwerken in diverse waterstofprojecten. Daarvoor hebben de Commissarissen van de Koning van de betrokken provincies en de minister-president van de Duitse deelstaat Nedersaksen, Stephan Weil, een intentieovereenkomst ondertekend. Met het realiseren van een gemeenschappelijke waterstofregio, een Crossborder Hydrogen Valley, dragen de deelnemende regio's bij aan de Europese klimaatdoelstellingen voor 2030.  
 
De urgentie om de energietransitie te versnellen is duidelijk: naast klimaatverandering versterkt de oorlog in Oekraïne de noodzaak om over te stappen op duurzame energie. De provincies en de Duitse deelstaat willen de ‘Hydrogen Valleys’, die aan weerszijden van de grens in ontwikkeling zijn, met elkaar verbinden. Dat gebeurt door lopende projecten aan elkaar te koppelen en nieuwe gezamenlijke initiatieven te ontwikkelen. De ondertekening van de intentieovereenkomst laat zien dat de betrokken partijen vaart willen maken. 

Met de intentieovereenkomst ondersteunen de regio's de voorstellen die bedrijven en kennisinstellingen indienen voor financiering in het kader van verschillende EU-regelingen, bijvoorbeeld van het EU Clean Hydrogen Partnership. Ook zeggen de regio's toe andere financieringsmogelijkheden en ondersteuning te onderzoeken en initiatiefnemers aan te moedigen er gebruik van te maken.
 
Door de samenwerking tussen organisaties en kennisinstellingen te ondersteunen en samen projecten te ontwikkelen, kunnen de regio’s vraag en aanbod van (liefst groene) waterstof bovenregionaal aan elkaar koppelen. Dat leidt tot kennisuitwisseling, werkgelegenheid, schaalvergroting en lagere prijzen van groene waterstof. Door het gebruik van waterstof aantrekkelijker te maken, versnellen we de energietransitie én worden we sneller onafhankelijk van buitenlandse import van energie.
 
Het gaat om projecten in de hele waterstofketen: van productie, distributie en opslag tot gebruik van groene waterstof. En op tal van toepassingsterreinen, waaronder het gebruik van waterstof als grondstof en als energiebron in de industrie. Ook gaat het om het gebruik van waterstof als emissievrije brandstof in de mobiliteit (weg-, water-, spoor- en luchtverkeer) en het gebruik voor verwarming en koeling van gebouwen.  

Foto Anefo

Oplossingen om productie groen gas te verhogen

Netbeheerder Alliander is op zoek naar oplossingen om het overschot aan groen gas in de zomer kwijt te kunnen op het bestaande gasnet.

Daarom daagt Alliander ondernemers, uitvinders en vernieuwers uit met innovatieve oplossingen te komen.

Tijdens de zomermaanden wordt namelijk meer groen gas geproduceerd dan dat er verbruikt wordt. Hierdoor worden producenten van groen gas in hun productie beperkt.

Alliander heeft de zogenoemde ‘innovatie challenge’ gepubliceerd op het platform Starthubs, waarop duizenden startups, scale-ups en mkb-bedrijven meedenken over uitdagingen van bedrijven.

Groen gas is een duurzaam alternatief voor aardgas en heeft daarom een belangrijke rol in de energietransitie. Het wordt schoon geproduceerd uit onder andere GFT-afval, rioolwater en mest en heeft dezelfde kwaliteit als aardgas.

In Nederland wordt per jaar ongeveer 200 miljoen kubieke meter groen gas ingevoerd in het bestaande aardgasnet. De komende jaren moet deze hoeveelheid worden vertienvoudigd. In het klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 2 miljard kubieke meter groen gas wordt geproduceerd.

Biodieselsector ziet gezamenlijke aanpak als enige weg naar 2030

 

Biodieselproducenten pleiten voor een gezamenlijke aanpak van sectorpartijen als de enige oplossing om de 2030-doelstellingen voor transport kosteneffectief te halen. Alle verduurzamingsoplossingen moeten worden overwogen, aldus de NBAA - een alliantie van Nederlandse producenten. Daarbij gaat het niet alleen om elektrificatie en waterstof, maar ook om hernieuwbare diesel en biodiesel.

Samen met sectorpartijen moet er worden samengewerkt om zoveel en zo snel mogelijk broeikasgasreducties te realiseren waarbij verduurzamingsoplossingen vooral worden ingezet waar deze het meest kosten-effectief zijn.

Nederland staat de komende jaren voor een grote verduurzamingsopgave, ook in de transportsector. Nieuwe technologieën ontwikkelen zich snel, maar niet snel genoeg om alle klimaatdoelstellingen te halen. Naast elektrificatie en waterstof zijn de komende decennia hogere mengsels van biodiesel dringend nodig in transportsectoren die lastig te verduurzamen zijn. Daaronder vallen ook zwaar wegtransport en scheepvaart, waar alternatieve technologieën nog niet schaalbaar zijn.

De Nederlandse biodieselsector doet nu een beroep op de overheid om de voordelen van afvalbiobrandstoffen te benutten om de broodnodige vermindering van de uitstoot in deze transportsectoren te verwezenlijken. Volgens de organisatie kunnen de emissiereducties gemakkelijk worden verdrievoudigd door de maximumhoeveelheid biodiesel te verhogen van 7 naar 20 procent.