Eerste commercieel geproduceerde groen gas uit 100 procent rundermest op Nederlands gasnet

Ras en Zonen VOF uit Den Bommel levert als eerste agrarisch bedrijf in Nederland groen gas uit 100 procent rundermest aan het aardgasnet. Niet eerder wist een agrarisch bedrijf pure rundermest op commerciële basis om te zetten in biogas en dit rendabel op te werken naar groen gas van aardgaskwaliteit. Energieleverancier Essent neemt de gehele productie van ongeveer 200.000 m3 groen gas per jaar af. Zij voorziet dat op termijn door mestvergisting 1 miljard m3  groen gas per jaar in Nederland kan worden geproduceerd.

Door de afschaffing van het melkquotum kunnen agrariërs hun veestapel uitbreiden. Daar staat een mestverwerkingsverplichting tegenover. Dat houdt in dat er minder nitraat en fosfaat uit rundermest in de bodem en het grondwater terecht mag komen. Deze ontwikkeling doet een beroep op agrarische bedrijven om een oplossing te vinden voor hun mestvoorraden.

Essent is de eerste energieleverancier in Nederland die een kant-en-klare dienst voor groen gas invoeding aan agrariërs kan leveren, waardoor het eenvoudig is om mono-mestvergisters op boerderijniveau te exploiteren. Zo neemt Essent onder meer de administratieve taken en de marktrisico's uit handen. Ook neemt zij de volledige productie van het geproduceerde gas af en sluit zij naadloos aan op de gasprijzen zoals die in de SDE+ subsidie worden verrekend. Met dit pakket aan diensten kan Essent voorzien in de individuele behoeften van de vergisters en ontzorgt zij de producent zoveel mogelijk.

Biogas van ontlasting kan 138 miljoen huishoudens stroom geven

De Verenigde Naties stellen dat als alle menselijke ontlasting wereldwijd wordt ingezet om biogas te maken, er minimaal 138 miljoen huishoudens elektriciteit kunnen krijgen. Het rapport 'Valuing Human Waste as an Energy Resource' is opgesteld door de United Nations University. Als de menselijke ontlasting wordt benut voor het genereren van biogas, kunnen vooral ontwikkelingslanden flinke slagen maken met het verbeteren van de elektriciteitsvoorziening. De waarde van het biogas ligt op een geschatte $ 8,5 mrd.

Startups Algreen en Sesolo Mello ontvangen een StartLife microkrediet

De startups Algreen en Sesolo Mello, mede-opgericht door studenten van Wageningen University, ontvingen deze week een StartLife microkrediet. Met deze lening gaan zij de algenmarkt verkennen en de mogelijkheden bekijken om in Zuid-Afrika paraffine-olie, dat gebruikt wordt om te koken, te vervangen door een biobrandstof geproduceerd met lokaal afval.

Hendrik Staarink en masterstudent Stefano Canziani delen een passie voor algen en hebben Algreen in april 2015 opgericht. Deze zomer hebben ze een productiefaciliteit opgezet voor de eetbare microalg Spirulina op Wageningen Campus. Ook vonden ze een kantoor bij student incubator StartHub. Hendrik: "In 2015 hebben we de productie verbeterd, certificering aangevraagd voor het produceren van humaan voedsel en een aantal klanten gevonden. Onze volgende doel is het vergroten van het aantal klanten. We gaan de microkrediet inzetten om publiciteit te genereren en te investeren in onze internationale salesactiviteiten”. 

Sesolo Mello is opgericht door vier ‘mannen’ en heeft een duidelijke missie: de paraffine-olie die wordt gebruikt om te koken in gemeenschappen met een laag inkomen vervangen door een biobrandstof die geproduceerd wordt met lokaal afval. Medeoprichter Jacob Bussmann en student bij Wageningen University: "Bij het koken op paraffine-olie komen veel giftige stoffen vrij. Dit is schadelijk voor de gezondheid en het milieu. In 2016 gaan we een pilotproject opzetten in een township vlakbij Cape Town in Zuid-Afrika. Voorafgaand aan de pilot gaan we in gesprek met bewoners om de behoeftes die ze hebben te achterhalen en hier onze productiefaciliteit op aan te passen. Eind 2016 willen we beginnen met opschalen zodat ook andere townships van ons idee kunnen profiteren.”

Van poep tot kunstmest

Provincie Gelderland investeert € 60.000 euro in het Interreg project ‘Mest op Maat’, een initiatief van de Fachhochschule in Münster. Samen met ondernemers in de grensregio ontwikkelen zij goedkope en schone technieken om dierlijke mest te verwerken tot een hoogwaardige kunstmestvervanger.  

In de veehouderij in het grensgebied tussen Nederland en Duitsland is sprake van een mestoverschot dat tegen hoge kosten moet worden afgezet in tekortgebieden. Door dierlijke mest te verwerken tot een kunstmestvervanger wordt mest niet meer gebruikt als afvalstof maar als grondstof. Bovendien wordt bij de verwerking van dierlijke mest groen gas geproduceerd, terwijl voor de verwerking van kunstmest veel energie nodig is.

Agrariërs mogen maar een beperkte hoeveelheid dierlijke mest uitrijden. Daarnaast zijn zij aangewezen op kunstmest: duur en energie-intensief. De Fachhochschule ontwikkelt technieken op maat voor verschillende soorten bedrijven. Hiermee kan de boer straks zijn eigen schone kunstmestvervanger maken: ‘groene kunstmest’. Mestoverschotten kunnen dan eenvoudig worden vervoerd naar tekortgebieden in binnen- en buitenland.

Gedeputeerde Michiel Scheffer is enthousiast over deze grensoverschrijdende samenwerking: 'Landbouw zonder kunstmest is schoon en goedkoop. Groene kunstmest verkleint het mestoverschot, drukt de kosten van de mestafzet en levert groen gas op. Goed voor de portemonnee en goed voor het milieu!'

Extra geld naar biobased economie

De provincie Zuid-Holland heeft als ambitie om de overgang naar een biobased economie te versnellen. Wat is er voor nodig om biomassa de plaats te laten innemen van fossiele grondstoffen in allerlei productieprocessen? Hoe zorgen we ervoor dat biomassa een substantiele rol krijgt bij de vervaardiging van (transport)brandstoffen? Dat lukt alleen als overheden, kennisinstellingen en bedrijfsleven beter samenwerken. Daarom stelt de provincie twee netwerksubsidies van elk €300.000 beschikbaar, dus €600.000 in totaal.

De subsidies zijn bedoeld om samenwerking te bevorderen waardoor innovaties toepassing vinden in marktrijpe producten. De innovatie kan van een kennisinstelling komen, maar ook van een starter of een gevestigd bedrijf. Het gaat om cofinanciering tot een maximum van 40%. Kennis­instellingen en bedrijven dragen samen de resterende 60% bij, meestal in de vorm van beschikbaar gestelde arbeid, materialen of faciliteiten.

Biomassa gaat een steeds grotere rol spelen bij de productie van bijvoorbeeld medicijnen, cosmetica en smaakstoffen. Planten en bomen worden speciaal voor hun ‘plantinhoudstoffen’ geteeld. Soms gaat het om traditionele teeltgewassen, soms om wilde gewassen. De eerste netwerksubsidie komt ten goede aan het bevorderen van dit soort hoogwaardige toepassingen.

De biodiversiteit in de wereld is nog grotendeels een onontgonnen goudmijn, waardoor er veel mogelijkheden zijn voor bedrijven, overheden en kennisinstellingen om tot nieuwe product-marktcombinaties te komen. Hierdoor ontstaan nieuwe verdienmodellen voor de Zuid-Hollandse greenports.

Biomassa gaat steeds vaker steenkool, olie een aardgas vervangen bij de productie van brandstoffen, kunststoffen, bouwmaterialen en verpakkingsmiddelen. We spreken van ‘groene chemische bouwstenen’. De tweede netwerksubsidie komt ten goede aan het bij elkaar brengen van partijen die een rol spelen bij het ontwikkelen en toepassen van groene chemische bouwstenen, onder meer afkomstig uit hout. Met de subsidie wordt verder het LaunchLab van Yes!Delft uitgebreid zodat ook biobased ondernemers gebruik kunnen maken van deze voorziening.

De provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en Zeeland willen gezamenlijk uitgroeien tot een mondiale topregio op het gebied van de biobased economie. Ze werken samen onder de vlag Biobased Delta. De Stichting Biobased Delta Zuid-Holland ontvangt de netwerksubsidies en zorgt voor een verantwoorde besteding van het geld. De stichting richt zich in het bijzonder op de thema’s 'Plantinhoudsstoffen uit de tuinbouw' en 'Groene chemische bouwstenen'.

De netwerksubsidies voor het eerste thema worden besteed in samenwerking met het Kenniscentrum Plantenstoffen. De netwerksubsidies voor het tweede thema worden besteed in samenwerking met het publiek-private programma BE-Basic.

Green Deal met Bio Energy Hartlief- Lammers BV

De provincie Drenthe heeft een Drentse Green Deal gesloten met Bio Energy Hartlief-Lammers. Het bedrijf gaat een samenwerking aan om de biovergister in Donderen te moderniseren. Binnen de Green Deal is 200.000 euro als lening en 64.000 euro als subsidie gereserveerd voor twee innovatieve projecten die de vergistingsketen gaan versterken. Het initiatief draagt bij aan de provinciale doelstellingen op het gebied van energie, duurzaamheid en economie.

Bio Energy Hartlief-Lammers BV wil in samenwerking met PROCES-Groningen, haar bedrijfsproces optimaliseren en het energierendement verbeteren. Laagwaardige reststromen zoals kippenmest, compost uit de champignonteelt, berm- en natuurgras worden - als goedkoper alternatief voor mais en bietenpulp - verwerkt in een testunit ter grootte van een zeecontainer. Uit proeven op laboratoriumschaal is al aangetoond dat dit concept succesvol is.

Van het restproduct van het vergistingsproces, digestaat genoemd, maakt Hartlief- Lammers duurzame briketten die makkelijker vervoerbaar zijn dan mest en een concurrerend alternatief vormen voor kunstmest in de lokale land- en tuinbouw.