Netbeheerders blij met stap naar een bijmengverplichting voor groen gas

1

Het kabinet heeft besloten dat de bijmengverplichting voor groen gas vanaf 1 januari 2027 in zal gaan. Om een duurzaam energiesysteem ook betrouwbaar en betaalbaar te houden, is een breed, integraal aanbod van energiebronnen essentieel. Groen gas is hier een belangrijk onderdeel van. De netbeheerders zijn dan ook blij met deze stap, die aan de noodzakelijke opschaling van groen gas zal bijdragen. Het kabinet onderstreept het belang van groen gas in het integrale energiesysteem door de bijmengverplichting per 1 januari 2027 in te voeren.  

Groen gas wordt gemaakt van opgewaardeerd biogas, dat weer wordt geproduceerd uit afval- en reststromen van onder meer de landbouw, de voedingsindustrie en rioolwaterzuivering. Groen gas wordt ingevoed in het bestaande gasnetwerk en is zo één-op-één inzetbaar als vervanging van fossiel aardgas. Hierdoor speelt de komst van de bijmengverplichting een belangrijke rol in het realiseren van verschillende Nederlandse klimaatambities. De bijmengverplichting zorgt ervoor dat energieleveranciers verplicht een aandeel van hun geleverde gas groen is. Dit speelt een belangrijke rol in het realiseren van verschillende Nederlandse klimaatambities.  

In 2024 is er 294 miljoen kubieke meter groen gas geproduceerd, slechts 5 procent meer dan in 2023. Om het nationale productiedoel van 2 miljard kubieke meter groen gas in 2030 te halen, moet de productie vanaf nu ieder jaar met 37 procent groeien*.

Langlopende en onzekere vergunningverleningstrajecten en onduidelijkheid over de bijmengverplichting hebben lang geleid tot investeringsonzekerheid bij potentiële producenten, waardoor er relatief weinig nieuwe producenten bijkwamen. Met dit besluit van het kabinet wordt een belangrijke stap gezet in het wegnemen van de onzekerheid over de bijmengverplichting en daarmee is een significante barrière voor investeringsbesluiten van groen gasproducenten weggenomen.

Voor het gebruik van groen gas zijn geen aanpassingen nodig aan het gasnetwerk, bij huishoudens, bedrijven of industrie. Daarnaast maakt extra groen gas-invoeding Nederland minder afhankelijk van de import van aardgas. In een wereld met groeiende geopolitieke spanningen is het cruciaal om de afhankelijkheid van geïmporteerd gas te verminderen. Groen gas is daarom cruciaal voor een duurzaam, betaalbaar en betrouwbaar energiesysteem en het vergroten van de strategische autonomie van Nederland.

ENGIE investeert fors in waterstof en batterijopslag bij Maxima-centrale

Energiebedrijf ENGIE steekt ruim 40 miljoen euro in de ombouw van een tweede turbine van de Maxima-centrale in Lelystad. Hierdoor wordt de centrale de eerste in Nederland die op termijn tot 50 procent waterstof kan bijstoken voor de productie van elektriciteit.

De eerste turbine werd al in 2023 geschikt gemaakt voor waterstofbijmenging. Met de aanpassing van de tweede turbine, gepland in 2027, is de hele centrale voorbereid op deze schonere vorm van energieopwekking. ENGIE streeft ernaar om wereldwijd in 2045 CO₂-neutraal te zijn en zegt een voortrekkersrol te willen spelen in de Nederlandse energietransitie.

Hoewel de techniek straks klaar is, ontbreekt de benodigde infrastructuur nog. Zo moet de waterstofpijpleiding naar Flevoland nog worden aangelegd. De investering is daarmee vooral een stap richting de toekomst.

Naast de waterstofplannen bouwt ENGIE ook een groot batterijpark op het terrein van de Maxima-centrale. Daarvoor wordt bijna 50 miljoen euro extra geïnvesteerd. De batterij, met een opslagcapaciteit van 100 megawatt en een vermogen van 35 megawatt, moet in 2026 operationeel zijn. Omgerekend kan die drie uur lang stroom leveren aan ongeveer 35.000 huishoudens.

Met het batterijpark wil ENGIE flexibeler inspelen op wisselende vraag naar elektriciteit. Energie die wordt opgewekt door de centrale en het zonnepark op het terrein kan worden opgeslagen en op een later moment gebruikt. Dat is essentieel nu het elektriciteitsnet in Flevoland steeds voller raakt. Volgens ENGIE is het terrein van de Maxima-centrale ideaal voor deze uitbreiding, dankzij de bestaande energie-infrastructuur.

Vanaf 2030 verplicht: waterstof bijmengen in Nederlandse gascentrales

Vanaf 2030 moeten Nederlandse gascentrales verplicht 1% waterstof bijmengen; in 2032 stijgt dit percentage naar minimaal 5%. Deze maatregel is onderdeel van het pakket dat het kabinet Schoof presenteerde om extra CO₂-reductie te realiseren tegen 2030.

Hoewel veel van de aanvullende klimaatmaatregelen op vrijdag 25 april 2025 al waren uitgelekt, kwam de waterstofbijmengverplichting voor gascentrales als verrassing. Echt reden tot enthousiasme biedt deze maatregel echter niet.

Het bijstoken van kleine hoeveelheden waterstof in gascentrales is vergelijkbaar met het bijmengen van waterstof in het aardgasnet voor cv-ketels: vooral symbolisch. De verbrandingswaarde van waterstof is namelijk ongeveer 66% lager dan die van aardgas. Daardoor leidt het bijmengen van 1% of 5% waterstof slechts tot een CO₂-besparing van respectievelijk circa 0,3% en 1,5% in de gascentrales.

Niet alle gascentrales zullen in 2030 of 2032 aangesloten zijn op het nationale waterstofnet. Waterstof aanleveren per vrachtwagen of lokaal produceren behoort tot de opties. Ook wordt handel in de verplichte waterstofvolumes toegestaan: een centrale die méér dan het vereiste percentage bijmengt, kan het overschot verrekenen met een centrale die volledig op aardgas blijft draaien. Dit systeem maakt de verplichting werkbaarder.
 

Tiense Suiker zet bietengas op gasnet Fluvius

Netbedrijf Fluvius is klaar met de aansluiting van een nieuwe biomethaan-installatie van de Tiense Suikerraffinaderij. Daarmee zal het suikerbedrijf rond het bietenseizoen duurzaam biomethaan uit suikerbieten injecteren op het publieke gasnet. Fluvius zorgde voor de hoogtechnologische injectiecabine en de aansluitingswerken. Met een maximale injectiecapaciteit van 3 500 m3 biomethaan per uur, wordt het de grootste biomethaan-installatie op het Fluvius-gasnet tot nog toe. ​

De Tiense Suikerraffinaderij produceert groen gas als nevenproduct van het interne waterzuiveringsproces, via het was- en transportwater van de suikerbieten. Dat gas wordt nadien op de productiesite in Tienen omgezet tot biomethaan. Het heeft exact dezelfde samenstelling en eigenschappen als aardgas, dus kan perfect worden verdeeld op het publieke aardgasnet, maar is volledig duurzaam.

De nieuwe biomethaan-installatie van de Tiense Suikerraffinaderij zal jaarlijks tijdens en na het bietenseizoen van oktober tot eind mei groen gas leveren. In de periode wanneer de vraag naar gas het hoogste is. De nieuwe installatie start met een injectievolume van 400 m³ per uur maar kan in de toekomst fors uitbreiden.

Fluvius plaatste een nieuwe injectiecabine op de productiesite van de Tiense Suikerraffinaderij. Die is speciaal ontworpen voor biomethaan-installaties. In de cabine wordt de samenstelling van het aangeleverde gas gecontroleerd voor het in het gasnet wordt geïnjecteerd. ​ Ze voegt tegelijk ook de specifieke gasgeur toe, net zoals bij fossiel gas gebeurt.

De injectie van groen gas uit afval in het gasnet is een duurzame energietechniek in volle ontwikkeling. Net als bij hernieuwbare stroom van windmolens en zonnepanelen zorgt ook deze techniek voor schone energie. Het aantal injectiesites in Vlaanderen neemt stapsgewijs toe en zal ook in de toekomst nog uitbreiden. Fluvius helpt bedrijven om hun biomethaan veilig te injecteren in het gasnet. Het netbedrijf ontwikkelde een hoogtechnologische injectiecabine die beantwoordt aan alle vereisten en zorgen voor de nodige aansluitingen op het gasnet.

Nobian eerste Europese grote producent (>100 MW) RFNBO-gecertificeerde groene waterstof

Met het verkrijgen van de International Sustainability and Carbon (ISCC) EU-certificering voldoet Nobian's groene waterstof aan de EU-criteria voor hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong (RFNBO). Gecertificeerde groene waterstof is geproduceerd met hernieuwbare energie en voldoet aan strikte CO2-eisen, wat bijdraagt aan transparantie en vertrouwen in de markt.   

Nobian’s aanvraag voor de ISCC EU certificering is grondig gecontroleerd door Normec QS. Brandstofleveranciers en industriële waterstofgebruikers, zoals raffinaderijen, kunnen RFNBO gebruiken om te voldoen aan de EU 2030 CO₂-reductiedoelstellingen. Tegen 2030 moet 1% van alle transportbrandstoffen en 42% van alle industriële waterstof in de EU afkomstig zijn van RFNBO.

De productie van groene waterstof stoot tien keer minder CO2 uit dan de productie van grijze waterstof en is daardoor beter voor het milieu. Het wordt geproduceerd met hernieuwbare energiebronnen zoals wind, zon of waterkracht. Bij het chlooralkali elektrolyse productieproces worden zout en water gebruikt om essentiële chemicaliën te maken, waaronder waterstof. Als dit proces met hernieuwbare energie wordt uitgevoerd, is er geen CO₂-uitstoot, waardoor de groene waterstof een schone en duurzame energiedrager is.

Energie van slib uit rioolwater

Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Waterschap Zuiderzeeland spreken af dat een deel van het slib uit Amsterdam naar de waterzuivering in Almere gaat.

Bij rioolwaterzuivering Amsterdam-West wordt nu ongeveer 65 miljard liter rioolwater per jaar schoongemaakt. Dat wordt steeds meer, omdat er steeds meer mensen in Amsterdam wonen. In 2050 komt waarschijnlijk 85 miljard liter water binnen.

Als het water schoon is, blijft er slib over. Daarvan wordt biologisch gas gemaakt. Men verwerkt nu ongeveer 700.000 ton slib per jaar. Dit wordt in 2050 waarschijnlijk 870.000 ton slib. De rioolwaterzuivering in Almere wordt groter. Zo kan meer slib energiezuiniger verwerkt worden tot biogas.

Boeren in Denemarken stappen in 2030 volledig over op biogas

Biogas is booming in Denemarken. Met het landbouwakkoord Grøn Trepart, dat in juni 2024 van kracht werd, zet het land sterk in op biogas als alternatief voor fossiele brandstoffen. Hierdoor krijgt de Deense landbouw een steeds belangrijkere rol in de energietransitie.

Momenteel voorziet biogas in ongeveer 40 procent van het Deense gasverbruik. De ambitie is om dit aandeel in 2030 op te schroeven naar 100 procent. In 2023 werd er al 8 terawattuur aan biogas geproduceerd. Begin 2024 telde Denemarken 144 biogasinstallaties, waarvan er 93 gebruikmaken van landbouwbiomassa.

De productie van biogas is overigens geen nieuw fenomeen in de Deense landbouw. Al in de jaren tachtig leidde een grote milieu- en landbouwhervorming tot de invoering van de zogenoemde harmonie-eis: de hoeveelheid mest die een boer mocht uitrijden werd gekoppeld aan het landoppervlak van zijn bedrijf. Biogasinstallaties bleken toen dé oplossing voor het verwerken van mestoverschotten.