NLR opent unieke testfaciliteit

NLR heeft in Marknesse een nieuwe testfaciliteit in gebruik genomen, een hal waar onderzoek gedaan gaat worden naar duurzamere vormen van vliegen. 

De nieuwe faciliteit heet Energy to Propulsion Test Facility (EPTF). Het bijzondere: het is de eerste in Europa waarmee men de volledige aandrijflijn van vliegtuigen op waterstof kan testen — of onderdelen ervan — onder realistische omstandigheden. 

Waterstof wordt gezien als veelbelovende schone brandstof. Voor korte en middellange vluchten kan waterstof-elektrisch erg geschikt zijn, zeker tot circa 2.000 km. Voor vluchten tot ongeveer 4.000 km kan waterstofverbranding een optie zijn voor veel single-aisle vliegtuigen. 

Technisch is dat niet eenvoudig: vloeibare waterstof moet namelijk op extreem lage temperatuur worden bewaard (−253 °C), en dat stelt hoge eisen aan materialen en opslag. De EPTF maakt het mogelijk om te onderzoeken hoe aandrijvingen en composietopslagtanks zich gedragen onder zulke omstandigheden.  

Veiligheid is cruciaal — de faciliteit is daarom uitgerust met strenge veiligheidsmaatregelen: ventilatie, afstand tussen componenten en procedures om ontstekingsrisico’s te voorkomen. Volgens NLR is waterstof op zich, mits goed opgeslagen en gebruikt, niet gevaarlijker dan andere brandstoffen.  

Met de EPTF wil NLR niet alleen eigen onderzoek doen, maar ook startups, het mkb en industriële partners uitnodigen om nieuw ontwikkelde duurzame vliegtechnologieën te testen. Zo hoopt men innovaties sneller naar de markt te brengen en bij te dragen aan een duurzamere luchtvaart. 

Geen gaswinning onder Waddenzee bij Ternaard

De Nederlandse staat en de NAM hebben een akkoord bereikt waardoor er geen gas wordt gewonnen onder de Waddenzee bij Ternaard. Dat schrijft minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) aan de Tweede Kamer.

Met het sluiten van de overeenkomst komt na jaren onzekerheid nu duidelijkheid over deze kwestie. Hoewel in 2024 wettelijk is vastgelegd dat geen nieuwe gaswinning onder de Waddenzee meer zal worden toegestaan, had vergunningshouder NAM in 2019 reeds toestemming gevraagd voor winning bij Ternaard onder de Waddenzee.

Het kabinet had ondanks de maatschappelijke gevoelens rondom dit voornemen, geen juridische gronden om de aanvraag van NAM af te wijzen. Deze kwestie sleepte jaren voort,  maar de Raad van State bepaalde tot twee maal toe dat het kabinet een besluit niet langer uit mocht stellen.  Om een doorbraak te forceren is het afgelopen jaar daarom overleg geweest met de NAM om hen te bewegen af te zien van het winningsverzoek.

Er is nu afgesproken dat de NAM het verzoek tot instemming met het winningsplan intrekt. Het kabinet betaalt hiervoor een bedrag van € 163 miljoen bruto aan NAM en EMPN. Een aanzienlijk deel van dit bedrag komt via afdrachten aan staatsdeelneming EBN en via belastingen terug naar de staat, waardoor NAM en EMPN samen naar verwachting 40 miljoen euro netto ontvangen.

Het bedrag wordt betaald uit de begroting van het Rijk en betreft onderbesteding over 2025. Geld dat was begroot, maar niet is uitgegeven. Deze besteding moet nog wel door het parlement worden goedgekeurd.

Minister Hermans (Klimaat en Groene Groei): “Ik ben heel blij dat we nu een doorbraak hebben geforceerd, want deze kwestie voelde als een gebed zonder end. Ik hoop oprecht dat dit zorgt voor rust en duidelijkheid. Met deze overeenkomst geven we gehoor aan  een brede wens van de Kamer en de samenleving om geen nieuwe gaswinning onder de Waddenzee bij Ternaard toe te staan.”

Door deze overeenkomst is gaswinning onder de Waddenzee bij Ternaard definitief uitgesloten. Omdat de laatste jaren de wetgeving voor gaswinning onder de Waddenzee is aangepast, staat vast dat er nu en in de toekomst geen nieuwe gaswinning meer zal plaatsvinden onder de Waddenzee.